Trách nhiệm pháp lý là vấn đề đặc biệt quan trọng khi thực hiện công chứng ngoài trụ sở, bởi chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng và cả người yêu cầu công chứng. Pháp luật đã quy định rất rõ về điều kiện, phạm vi và giới hạn của hoạt động công chứng ngoài trụ sở nhằm đảm bảo tính hợp pháp, an toàn cho giao dịch. Việc không tuân thủ đúng quy định sẽ kéo theo nhiều hệ quả pháp lý khác nhau.
>>> Xem thêm: Khi nào cá nhân, tổ chức bắt buộc phải thực hiện công chứng tại Văn phòng công chứng?
I. Công chứng ngoài trụ sở là gì? 🏢➡️🏠
Công chứng ngoài trụ sở là việc công chứng viên thực hiện hoạt động công chứng ngoài địa điểm của tổ chức hành nghề công chứng, theo yêu cầu hợp pháp của người dân.
Theo Luật Công chứng 2014, việc công chứng ngoài trụ sở chỉ được thực hiện trong những trường hợp nhất định, như:
-
Người yêu cầu công chứng già yếu, ốm đau, không thể đi lại.
-
Người đang bị tạm giữ, tạm giam, thi hành án.
-
Trường hợp khác có lý do chính đáng theo quy định pháp luật.
👉 Nếu không thuộc các trường hợp trên mà vẫn tiến hành công chứng ngoài trụ sở, hành vi này được xem là vi phạm pháp luật.
II. Trách nhiệm pháp lý của công chứng viên khi công chứng sai quy định ⚠️
1. Trách nhiệm pháp lý về kỷ luật
Trách nhiệm pháp lý đầu tiên mà công chứng viên có thể phải chịu là trách nhiệm kỷ luật.
Các hình thức kỷ luật gồm:
-
Khiển trách
-
Cảnh cáo
-
Tạm đình chỉ hành nghề
-
Thu hồi thẻ công chứng viên
Hành vi công chứng ngoài trụ sở không đúng điều kiện, không có căn cứ hợp pháp sẽ bị xem là vi phạm nghĩa vụ hành nghề.
2. Trách nhiệm pháp lý hành chính 💸
Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng có thể bị xử phạt hành chính nếu:
-
Công chứng ngoài trụ sở không đúng đối tượng.
-
Không ghi rõ lý do công chứng ngoài trụ sở trong hồ sơ.
-
Không lưu trữ đầy đủ tài liệu chứng minh tính hợp pháp.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ có vai trò như thế nào trong việc bảo đảm quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật?
Mức phạt có thể bao gồm:
-
Phạt tiền
-
Buộc hoàn trả phí công chứng
-
Buộc hủy bỏ văn bản công chứng trái quy định
III. Trách nhiệm pháp lý dân sự khi gây thiệt hại 🧾
Nếu việc công chứng ngoài trụ sở sai quy định gây thiệt hại cho người yêu cầu công chứng hoặc bên thứ ba, trách nhiệm pháp lý dân sự sẽ phát sinh.
Cụ thể:
-
Tổ chức hành nghề công chứng phải bồi thường thiệt hại.
-
Công chứng viên có lỗi phải hoàn trả lại khoản tiền bồi thường theo quy định.
⚖️ Đây là trách nhiệm nhằm khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của người bị thiệt hại.
IV. Trách nhiệm pháp lý hình sự trong trường hợp nghiêm trọng 🚨
Trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, trách nhiệm pháp lý hình sự có thể được đặt ra nếu công chứng viên:
-
Cố ý làm trái quy định pháp luật.
-
Công chứng cho giao dịch giả tạo, gian dối.
-
Tiếp tay cho hành vi chiếm đoạt tài sản.
Hậu quả có thể là:
-
Truy cứu trách nhiệm hình sự
-
Phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù
-
Cấm hành nghề trong thời hạn nhất định
>>> Xem thêm: Công chứng nhà đất dưới góc độ pháp lý: Vai trò và ý nghĩa trong giao dịch bất động sản.
V. Ví dụ minh họa thực tế 📌
Một công chứng viên thực hiện công chứng hợp đồng chuyển nhượng nhà đất tại nhà riêng của người yêu cầu, trong khi người này hoàn toàn khỏe mạnh và có thể đến trụ sở. Sau đó, giao dịch bị tuyên vô hiệu do giả mạo chữ ký.
👉 Trong trường hợp này:
-
Văn bản công chứng bị hủy bỏ.
-
Tổ chức công chứng phải bồi thường thiệt hại.
-
Công chứng viên bị xử lý kỷ luật và xử phạt hành chính.
→ Trách nhiệm pháp lý phát sinh trên nhiều phương diện cùng lúc.
VI. Biện pháp phòng tránh rủi ro pháp lý 🛡️
Để hạn chế trách nhiệm pháp lý, công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng cần:
-
Kiểm tra kỹ điều kiện công chứng ngoài trụ sở.
-
Yêu cầu tài liệu chứng minh lý do chính đáng.
-
Ghi nhận đầy đủ trong hồ sơ công chứng.
-
Tuân thủ nghiêm quy trình nghiệp vụ.
Kết luận ✅
Trách nhiệm pháp lý khi công chứng ngoài trụ sở sai quy định là vấn đề không thể xem nhẹ. Vi phạm có thể kéo theo hàng loạt hậu quả như xử phạt hành chính, bồi thường dân sự, thậm chí là trách nhiệm hình sự. Việc tuân thủ đúng quy định pháp luật không chỉ bảo vệ công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng mà còn đảm bảo an toàn pháp lý cho người dân và các giao dịch dân sự.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
XEM THÊM CÁC TỪ KHÓA TÌM KIẾM:
>>> Xử lý vi phạm xây dựng trái phép – Quy định chi tiết.
>>> Giấy tờ tài sản không đủ pháp lý: Bị từ chối công chứng.
>>> Thủ tục công chứng theo quy định pháp luật hiện hành gồm những bước nào?
>>> Công chứng ủy quyền: Cơ sở pháp lý và giá trị hiệu lực trong giao dịch dân sự.
>>> Thủ tục làm giấy từ chối tài sản theo chuẩn pháp luật hiện hành.
