Hủy bỏ di chúc là quyền của người lập di chúc hoặc người có lợi ích liên quan trong một số trường hợp pháp luật cho phép. Hiểu rõ điều kiện và thủ tục hủy bỏ sẽ giúp các bên bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi di chúc không còn phù hợp hoặc được lập trái quy định pháp luật.
>>> Xem thêm: Bạn đang tìm một văn phòng công chứng Hà Nội uy tín, nhanh gọn và tận tâm?
1. Căn cứ pháp lý về hủy bỏ di chúc
Bộ luật Dân sự 2015 quy định về việc hủy bỏ di chúc tại:
-
Điều 640. Sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc:
“Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ di chúc bất kỳ lúc nào. Khi một di chúc bị thay thế bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ.”
-
Điều 643. Di chúc hợp pháp:
Nếu di chúc bị lập trong điều kiện bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép… thì có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố di chúc vô hiệu.
2. Ai có quyền hủy bỏ di chúc?
Có hai trường hợp chủ thể có quyền yêu cầu hủy bỏ di chúc:
-
Người lập di chúc: có quyền tự mình hủy bỏ di chúc, không cần lý do và không cần thông báo cho người khác.
-
Người có quyền lợi liên quan: như người thừa kế theo pháp luật, có quyền yêu cầu Tòa án hủy bỏ di chúc nếu có căn cứ chứng minh di chúc vô hiệu (bị ép buộc, bị lừa dối, người lập không minh mẫn…).
>>> Xem thêm: Không phải cứ có tài sản là làm được di chúc – hãy xem kỹ thủ tục lập di chúc này.
3. Các trường hợp được yêu cầu hủy bỏ di chúc
Theo Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc có thể bị yêu cầu hủy bỏ trong các trường hợp sau:
-
Di chúc được lập trong trạng thái tinh thần không minh mẫn;
-
Di chúc bị lập do bị đe dọa, cưỡng ép hoặc lừa dối;
-
Di chúc có nội dung trái pháp luật, trái đạo đức xã hội;
-
Di chúc không đảm bảo hình thức theo quy định (ví dụ không có người làm chứng khi cần, hoặc không được công chứng trong một số trường hợp yêu cầu…);
-
Xuất hiện di chúc mới thay thế.
>>> Xem thêm: Không có tên trong di chúc – Có được chia tài sản không?
4. Thủ tục yêu cầu hủy bỏ di chúc tại Tòa án
Đối với người có quyền lợi liên quan, khi muốn yêu cầu hủy bỏ di chúc, cần thực hiện các bước sau:
4.1 Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
-
Đơn khởi kiện yêu cầu tuyên bố di chúc vô hiệu;
-
Bản sao chứng minh nhân dân/Căn cước công dân;
-
Giấy tờ chứng minh quyền lợi liên quan (hộ khẩu, giấy khai sinh, di chúc…);
-
Các chứng cứ chứng minh việc di chúc bị lập không hợp pháp (giấy xác nhận tâm thần, nhân chứng…).
>>> Xem thêm: Top 6+ Văn phòng công chứng quận Ba Đình: Cập nhật mới nhất
4.2 Nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền
Thông thường là Tòa án nơi có di sản thừa kế hoặc nơi cư trú cuối cùng của người để lại di chúc.
4.3 Tòa án thụ lý và giải quyết
Tòa sẽ xem xét hồ sơ, xác minh chứng cứ, lấy lời khai và tổ chức phiên xét xử để ra quyết định có tuyên bố hủy bỏ di chúc hay không.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Ông A lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người cháu ruột. Tuy nhiên, lúc lập di chúc ông A bị chứng mất trí nhớ nặng, có giấy xác nhận của bệnh viện. Sau khi ông A mất, các con ruột của ông A đã nộp đơn khởi kiện yêu cầu hủy bỏ di chúc, vì ông A không còn năng lực hành vi dân sự khi lập di chúc. Tòa án đã chấp nhận yêu cầu và tuyên bố di chúc vô hiệu, di sản được chia theo pháp luật.
>>> Xem thêm: Điều kiện để di chúc viết tay hợp pháp
6. Kết luận
Việc hủy bỏ di chúc có thể do người lập di chúc thực hiện bất cứ lúc nào, hoặc do Tòa án tuyên nếu có căn cứ pháp lý xác đáng. Để tránh tranh chấp và bảo đảm quyền lợi hợp pháp, cần nắm rõ các quy định về điều kiện, thủ tục và quyền của các bên liên quan khi di chúc không hợp pháp.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
