Công chứng hợp đồng thế chấp là bước bắt buộc trong nhiều giao dịch vay vốn, mua bán tài sản có bảo đảm. Tuy nhiên, không ít người vẫn gặp khó khăn do chưa nắm rõ thủ tục, hồ sơ, chi phí và các quy định pháp lý liên quan. Bài viết này sẽ giúp bạn cập nhật quy định mới nhất năm 2025 về công chứng hợp đồng thế chấp, từ căn cứ pháp lý đến quy trình thực hiện và ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng hợp đồng thế chấp tại nhà – Giải pháp tiện lợi cho bạn: công chứng hợp đồng thế chấp.
1. Khái niệm và căn cứ pháp lý về công chứng hợp đồng thế chấp
1.1. Khái niệm hợp đồng thế chấp và công chứng hợp đồng thế chấp
- Hợp đồng thế chấp là thỏa thuận bằng văn bản giữa bên thế chấp (người dùng tài sản bảo đảm nghĩa vụ) và bên nhận thế chấp (thường là ngân hàng hoặc cá nhân).
- Công chứng hợp đồng thế chấp là thủ tục xác thực tính hợp pháp, hợp lệ của hợp đồng tại tổ chức hành nghề công chứng, nhằm đảm bảo hiệu lực pháp lý và giá trị chứng cứ.
1.2. Căn cứ pháp lý
Một số quy định pháp lý nổi bật:
- Điều 317, 318 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thế chấp tài sản
- Khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2013: Việc thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND cấp xã.
- Luật Công chứng 2014, được sửa đổi bổ sung năm 2023 (có hiệu lực 2025): Làm rõ hơn về quy trình, trách nhiệm công chứng viên và lưu trữ hợp đồng.
2. Điều kiện để công chứng hợp đồng thế chấp
2.1. Điều kiện về chủ thể
- Bên thế chấp có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
- Có quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản thế chấp
- Nếu tài sản thuộc sở hữu chung (vợ chồng, đồng sở hữu), cần sự đồng ý bằng văn bản của các bên liên quan
2.2. Điều kiện về tài sản
- Tài sản thế chấp phải có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu như:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
- Giấy đăng ký xe (nếu là xe ô tô), thiết bị có đăng ký
- Tài sản không đang bị kê biên, không tranh chấp, không thuộc diện thu hồi
>>> Xem thêm: Công chứng giấy tờ tại văn phòng công chứng – Quy trình nhanh gọn, đơn giản
3. Thủ tục công chứng hợp đồng thế chấp theo quy định 2025
3.1. Chuẩn bị hồ sơ công chứng
Người yêu cầu công chứng cần chuẩn bị:
- Dự thảo hợp đồng thế chấp
- CCCD/hộ chiếu còn hạn của các bên
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản
- Giấy đăng ký kết hôn (nếu là tài sản chung vợ chồng)
- Hợp đồng vay hoặc văn bản xác định nghĩa vụ được bảo đảm
Lưu ý: Nếu bên thế chấp là pháp nhân (công ty), cần có giấy đăng ký doanh nghiệp, quyết định đại diện và giấy ủy quyền hợp lệ.
3.2. Nộp hồ sơ tại tổ chức công chứng
- Có thể đến phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư.
- Sau khi tiếp nhận hồ sơ, công chứng viên sẽ:
- Kiểm tra pháp lý tài sản
- Xác minh quyền sở hữu
- Đọc lại toàn bộ hợp đồng cho các bên
3.3. Ký hợp đồng và hoàn tất thủ tục
- Các bên ký trước mặt công chứng viên
- Công chứng viên ký, đóng dấu, ghi sổ
- Trả lại bản chính cho các bên (thường từ 2 đến 4 bản tùy yêu cầu)
4. Chi phí công chứng hợp đồng thế chấp năm 2025
Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC (vẫn đang áp dụng đến 2025):
| Giá trị tài sản thế chấp | Mức phí công chứng |
| Dưới 50 triệu đồng | 50.000 đồng |
| Từ 50 triệu – dưới 100 triệu | 100.000 đồng |
| Từ 100 triệu – dưới 1 tỷ | 0,1% giá trị tài sản thế chấp |
| Từ 1 tỷ – dưới 3 tỷ | 1 triệu + 0,06% phần vượt quá 1 tỷ |
| Từ 3 tỷ trở lên | 2,2 triệu + 0,05% phần vượt quá 3 tỷ (tối đa 10 triệu) |
Chi phí khác:
- Phí lưu trữ bản sao: 20.000 – 50.000 đồng/bản
- Phí công chứng ngoài trụ sở (nếu yêu cầu): theo thỏa thuận
>>> Xem thêm: Làm đúng bước dịch thuật công chứng, hồ sơ của bạn sẽ “qua cửa” dễ dàng hơn
5. Ví dụ minh họa thực tế
Tình huống thực tế: Anh H vay ngân hàng 1,2 tỷ đồng để mua xe tải phục vụ kinh doanh. Anh dùng căn hộ đứng tên vợ chồng trị giá 2,5 tỷ đồng làm tài sản thế chấp.
Quá trình:
- Anh H soạn hợp đồng thế chấp theo mẫu của ngân hàng
- Chuẩn bị hồ sơ gồm CCCD, sổ hồng, đăng ký kết hôn
- Đến văn phòng công chứng tại TP.HCM để làm thủ tục
- Công chứng viên kiểm tra giấy tờ, xác minh quyền sở hữu nhà ở
- Vợ chồng anh H ký hợp đồng, nhận bản công chứng
- Ngân hàng tiến hành đăng ký giao dịch bảo đảm và giải ngân sau 3 ngày
Bài học rút ra:
- Công chứng đúng thủ tục giúp quá trình vay vốn diễn ra suôn sẻ
- Nếu tài sản là sở hữu chung, phải có đủ chữ ký
- Việc đăng ký giao dịch bảo đảm là bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực đối kháng với bên thứ ba
6. Lưu ý khi công chứng hợp đồng thế chấp năm 2025
- Không ký hợp đồng trước khi đến công chứng
- Đọc kỹ các điều khoản, nhất là về nghĩa vụ trả nợ, xử lý tài sản
- Chỉ dùng tài sản đủ điều kiện thế chấp (có sổ, không tranh chấp)
- Lưu giữ kỹ bản chính hợp đồng công chứng để làm cơ sở giải quyết sau này
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng thế chấp khi tài sản đang tranh chấp – Những lưu ý quan trọng
>>> Xem thêm: Thế chấp tài sản thế nào để tránh tranh chấp pháp lý về sau?
Kết luận
Công chứng hợp đồng thế chấp là thủ tục quan trọng, đảm bảo tính hợp pháp của các thỏa thuận bảo đảm nghĩa vụ tài chính. Việc nắm rõ quy định mới nhất năm 2025 giúp cá nhân và doanh nghiệp thực hiện đúng quy trình, hạn chế rủi ro, tránh tranh chấp pháp lý và bảo vệ quyền lợi của mình.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com
