Trong thực tế, khi một người qua đời, tài khoản tiền gửi ngân hàng của họ có thể bị tạm thời “đóng băng” để chờ giải quyết thừa kế. Nhiều người thắc mắc tài khoản bị đóng băng là gì, vì sao lại bị phong tỏa, và cần thủ tục nào để mở lại nhằm nhận phần di sản hợp pháp. Bài viết này sẽ phân tích cơ sở pháp lý, quy trình xử lý và lưu ý quan trọng theo quy định mới nhất.
>>> Xem thêm: Công chứng thuê nhà an toàn cùng văn phòng công chứng.
1. Khái niệm tài khoản bị đóng băng trong thừa kế
Theo Điều 12 Thông tư 23/2014/TT-NHNN (được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 16/2020/TT-NHNN), ngân hàng có quyền tạm ngừng giao dịch với tài khoản khi có sự kiện pháp lý ảnh hưởng đến quyền sở hữu, trong đó có việc chủ tài khoản qua đời.
Điều này có nghĩa:
-
Tài khoản tiền gửi sẽ tạm ngừng mọi giao dịch rút tiền.
-
Mục đích nhằm bảo vệ quyền lợi của tất cả những người thừa kế, tránh trường hợp rút tiền trái phép.
-
Việc mở lại chỉ thực hiện khi có căn cứ pháp lý rõ ràng về người thừa kế hợp pháp.
2. Căn cứ pháp lý về việc đóng băng và mở lại tài khoản
Một số văn bản pháp luật quan trọng:
-
Điều 612, 613, 650, 651 Bộ luật Dân sự 2015: Xác định tiền gửi ngân hàng là di sản thừa kế và nguyên tắc chia thừa kế.
-
Điều 57, 58 Luật Công chứng 2014: Quy định về công chứng văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản.
-
Thông tư 23/2014/TT-NHNN: Ngân hàng chỉ cho phép rút tiền khi có quyết định hoặc văn bản thừa kế hợp pháp.
-
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015: Trường hợp có tranh chấp, Tòa án mới có thẩm quyền giải quyết.
>>> Xem thêm: Không còn mất thời gian chờ đợi với Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Vì sao tài khoản bị đóng băng khi chủ tài khoản mất?
Nguyên nhân chính:
-
Bảo vệ di sản: Ngăn ngừa hành vi rút tiền trái phép trước khi phân chia di sản.
-
Đảm bảo công bằng: Quyền lợi của tất cả người thừa kế theo pháp luật hoặc di chúc được bảo đảm.
-
Tránh tranh chấp pháp lý: Ngân hàng cần căn cứ rõ ràng trước khi thực hiện chi trả.
Ví dụ: Ông A có tài khoản 800 triệu đồng. Sau khi ông mất, con trai cả tự ý đến ngân hàng rút tiền nhưng bị từ chối. Ngân hàng giải thích tài khoản đang bị tạm phong tỏa, chỉ giải quyết khi có văn bản thừa kế hợp pháp.
4. Thủ tục mở lại tài khoản bị đóng băng để nhận thừa kế
Để mở lại và rút tiền từ tài khoản bị phong tỏa, người thừa kế cần tiến hành:
4.1 Chuẩn bị hồ sơ
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
-
Giấy tờ tùy thân của người thừa kế.
-
Giấy tờ chứng minh quan hệ (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn).
-
Sổ tiết kiệm, xác nhận số dư hoặc hợp đồng tiền gửi.
-
Văn bản khai nhận di sản (nếu chỉ có một người thừa kế) hoặc Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (nếu có nhiều người thừa kế).
4.2 Nộp hồ sơ tại ngân hàng
Ngân hàng sẽ:
-
Kiểm tra tính hợp lệ của văn bản thừa kế.
-
Đối chiếu chữ ký, giấy tờ và thực hiện giải ngân theo đúng quy định.
4.3 Trường hợp có tranh chấp
Nếu các bên không thống nhất, ngân hàng sẽ yêu cầu có bản án hoặc quyết định có hiệu lực của Tòa án để chi trả.
>>> Xem thêm: Các khoản thuế, phí liên quan đến thủ tục Thừa kế sổ tiết kiệm.
5. Thực tế áp dụng khi tài khoản bị đóng băng
Ví dụ thực tế:
Bà B gửi 1 tỷ đồng tại ngân hàng X. Sau khi bà mất, ba người con làm Văn bản thỏa thuận phân chia di sản tại văn phòng công chứng, mỗi người hưởng 1/3. Ngân hàng X căn cứ văn bản này và giải ngân cho từng người.
Trường hợp ngược lại, nếu có một người khởi kiện tranh chấp, ngân hàng sẽ giữ nguyên trạng thái phong tỏa cho đến khi có phán quyết của Tòa án.
6. Lưu ý quan trọng khi xử lý tài khoản bị đóng băng
-
Văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng hoặc chứng thực.
-
Thời hiệu yêu cầu chia di sản theo Điều 623 BLDS 2015 là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản (bao gồm tiền gửi).
-
Người thừa kế cần làm thủ tục càng sớm càng tốt để tránh phát sinh tranh chấp.
>>> Xem thêm: Làm sao để tiết kiệm Phí công chứng khi giao dịch bất động sản?
Kết luận
Tài khoản bị đóng băng khi chủ tài khoản qua đời là biện pháp pháp lý nhằm bảo vệ tài sản và quyền lợi của các bên liên quan. Để mở lại, người thừa kế cần cung cấp hồ sơ đầy đủ, đặc biệt là văn bản thừa kế hợp pháp. Trong trường hợp có tranh chấp, chỉ có Tòa án mới có thẩm quyền giải quyết. Việc nắm rõ thủ tục sẽ giúp quá trình nhận di sản diễn ra nhanh chóng và đúng luật.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Bệnh tâm thần và quy định pháp luật về hợp đồng ở nhờ nhà ở
>>> Hợp đồng thế chấp nhà ở nhờ: Lưu ý khi sang tên sổ đỏ
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
