Di chúc cho tài sản là cổ phần công ty không đơn giản như di chúc cho nhà đất hay tiền mặt, bởi cổ phần liên quan đến quy định nội bộ doanh nghiệp và pháp luật về doanh nghiệp. Hiểu rõ quy định pháp luật và thủ tục khi lập di chúc đối với loại tài sản đặc thù này sẽ giúp tránh rủi ro tranh chấp và đảm bảo quyền thừa kế hợp pháp cho người nhận.
>>> Xem thêm: Đừng để rủi ro khi làm hợp đồng, hãy đến với văn phòng công chứng đáng tin cậy nhất.
1. Cổ phần công ty có được coi là di sản thừa kế?
Theo Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015, di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác. Trong đó, cổ phần là loại tài sản có giá trị và được pháp luật công nhận là di sản nếu thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người để lại di sản.
Điều 126 Luật Doanh nghiệp 2020 cũng xác định:
“Cổ phần là loại tài sản thuộc quyền sở hữu của cổ đông và có thể chuyển nhượng theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, cổ phần là tài sản có thể định đoạt bằng di chúc.
2. Quy định pháp luật về di chúc cho tài sản là cổ phần công ty
Người sở hữu cổ phần có quyền lập di chúc để định đoạt phần cổ phần mình sở hữu theo các điều khoản:
-
Điều 624 – Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015: quy định về quyền lập, sửa đổi, hủy bỏ di chúc.
-
Điều 645 Bộ luật Dân sự 2015: quy định hiệu lực của di chúc.
-
Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty: quy định cụ thể về việc chuyển nhượng cổ phần, đăng ký cổ đông mới.
Quan trọng: Việc chuyển nhượng cổ phần theo di chúc phải đảm bảo phù hợp với điều lệ công ty và được sự chấp thuận (trong một số trường hợp như công ty cổ phần không đại chúng hoặc công ty TNHH có giới hạn chuyển nhượng).
>>> Xem thêm: Người đang điều trị bệnh có được làm di chúc không? Hãy xem thủ tục lập di chúc có yêu cầu gì.
3. Điều kiện để lập di chúc hợp pháp về cổ phần
3.1 Di chúc cần đáp ứng điều kiện chung
-
Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, cưỡng ép;
-
Nội dung không vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội;
-
Hình thức phù hợp với quy định: bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực là tốt nhất.
>>> Xem thêm: Mẹ kế có được hưởng di sản không? – Phân tích theo luật
3.2 Cần nêu rõ loại cổ phần trong di chúc
Di chúc cần nêu rõ:
-
Tên công ty, mã số doanh nghiệp;
-
Loại cổ phần: phổ thông hay ưu đãi;
-
Số lượng cổ phần để lại;
-
Thông tin người được nhận thừa kế cổ phần.
4. Những lưu ý khi lập di chúc cho tài sản là cổ phần công ty
4.1 Phải kiểm tra điều lệ công ty
Nhiều công ty quy định hạn chế chuyển nhượng cổ phần cho người không phải thành viên. Vì vậy, người lập di chúc cần kiểm tra điều lệ công ty để biết cổ phần có thể để lại cho người ngoài công ty hay không.
>>> Xem thêm: Top 9+ Văn phòng công chứng quận Đống Đa: Cập nhật mới nhất
4.2 Người nhận thừa kế cần đáp ứng điều kiện của công ty
Ví dụ: Người nước ngoài có được làm cổ đông không? Người được thừa kế có đủ năng lực hành vi dân sự không? Nếu không, có thể chỉ được nhận giá trị tương ứng thay vì cổ phần.
4.3 Thực hiện thủ tục chuyển nhượng sau khi người lập di chúc qua đời
Người nhận thừa kế cổ phần cần:
-
Có văn bản phân chia di sản hợp pháp;
-
Có giấy tờ chứng minh quyền thừa kế (bản sao di chúc, giấy khai tử…);
-
Làm thủ tục đăng ký cổ đông/thành viên mới tại công ty;
-
Cập nhật thông tin với Sở KH&ĐT nếu thay đổi thành viên công ty TNHH.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Ông T là cổ đông sáng lập sở hữu 40% cổ phần của Công ty X. Ông lập di chúc hợp pháp để lại toàn bộ cổ phần cho con trai là anh M. Sau khi ông T mất, anh M nộp bản di chúc công chứng, giấy khai tử và các giấy tờ liên quan cho công ty và đề nghị làm thủ tục chuyển quyền sở hữu cổ phần. Tuy nhiên, điều lệ công ty có quy định “người ngoài công ty muốn nhận cổ phần phải được đa số cổ đông thông qua”. Một số cổ đông phản đối việc này, dẫn đến tranh chấp.
Sau khi khởi kiện ra Tòa, Tòa án tuyên công nhận quyền thừa kế cổ phần của anh M theo di chúc là hợp pháp, đồng thời yêu cầu công ty thực hiện thủ tục thay đổi cổ đông theo đúng quy định pháp luật.
>>> Xem thêm: Đất đã để lại di chúc cho con có thể bán hay không?
6. Kết luận
Việc di chúc cho tài sản là cổ phần công ty hoàn toàn hợp pháp nếu người lập di chúc có đủ điều kiện, di chúc hợp lệ, và nội dung không vi phạm điều lệ công ty. Tuy nhiên, để tránh tranh chấp và đảm bảo tính hiệu lực, người lập nên công chứng di chúc và tham khảo ý kiến luật sư để lập nội dung phù hợp với quy định nội bộ doanh nghiệp.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
