Hiệu lực pháp lý của văn bản thỏa thuận phân chia di sản là yếu tố quan trọng quyết định giá trị sử dụng của văn bản trong hoạt động phân chia tài sản thừa kế. Đây là loại giấy tờ được công chứng nhằm xác nhận sự tự nguyện của các đồng thừa kế và làm căn cứ thực hiện các thủ tục sang tên, đăng ký tài sản. Hiểu rõ thời điểm, điều kiện có hiệu lực và các trường hợp vô hiệu giúp phòng tránh tranh chấp và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người thừa kế.
>>> Xem thêm: Việc công chứng văn bản thừa kế tại Văn phòng công chứng giúp hạn chế tranh chấp ra sao?
I. Khái niệm và mục đích của văn bản thỏa thuận phân chia di sản 💡
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản là sự thống nhất bằng văn bản giữa các đồng thừa kế về việc chia phần tài sản để lại từ người đã mất.
Mục đích của văn bản này:
-
Ghi nhận ý chí tự nguyện của tất cả người thừa kế
-
Làm căn cứ pháp lý để sang tên, chuyển quyền tài sản
-
Hạn chế tranh chấp sau này giữa các thành viên trong gia đình
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, các đồng thừa kế có quyền tự thỏa thuận phân chia di sản nếu không trái pháp luật và đạo đức xã hội.
II. Căn cứ pháp lý về hiệu lực pháp lý của văn bản thỏa thuận phân chia di sản 📜
1. Căn cứ từ Bộ luật Dân sự
-
Điều 656 Bộ luật Dân sự 2015: Các đồng thừa kế có quyền thỏa thuận phân chia di sản theo ý chí tự nguyện.
-
Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015: Quy định điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự (chủ thể, ý chí tự nguyện, mục đích hợp pháp).
-
Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015: Giao dịch dân sự có hiệu lực khi đáp ứng đầy đủ điều kiện luật định.
2. Căn cứ từ Luật Công chứng
-
Điều 5 và Điều 34 Luật Công chứng 2014: Văn bản được công chứng có giá trị chứng cứ; nội dung và chữ ký trong văn bản là hợp pháp, đúng sự thật, trừ trường hợp bị Tòa án tuyên vô hiệu.
III. Hiệu lực pháp lý của văn bản thỏa thuận phân chia di sản đã công chứng ⚖️
1. Thời điểm có hiệu lực
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản có hiệu lực ngay sau khi được công chứng viên ký và đóng dấu của tổ chức hành nghề công chứng.
>>> Xem thêm: Dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu có giúp xử lý hiệu quả các vướng mắc thường gặp trong hồ sơ đất đai?
2. Giá trị công nhận về mặt pháp luật
Văn bản sau khi công chứng sẽ:
-
✅ Có giá trị chứng cứ
-
✅ Là căn cứ để sang tên tài sản (đất đai, nhà ở, phương tiện…)
-
✅ Ràng buộc trách nhiệm giữa các đồng thừa kế
-
✅ Được cơ quan Nhà nước chấp nhận trong các thủ tục hành chính
3. Điều kiện để văn bản có hiệu lực pháp lý
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, văn bản công chứng chỉ hợp pháp khi:
-
Người ký đủ năng lực hành vi dân sự
-
Ý chí tự nguyện, không bị ép buộc
-
Nội dung không vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội
-
Di sản đã mở thừa kế và có chứng cứ chứng minh quyền sở hữu của người để lại di sản
IV. Các trường hợp văn bản thỏa thuận phân chia di sản bị vô hiệu 🚫
1. Vô hiệu do vi phạm điều kiện giao dịch
-
Một trong các đồng thừa kế bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép
-
Một người ký văn bản không có năng lực hành vi dân sự
-
Di sản không thuộc sở hữu của người đã chết
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng ủy quyền được giải quyết theo trình tự và hồ sơ pháp lý nào?
2. Vô hiệu do có người thừa kế bị bỏ sót
Trường hợp có người thừa kế hợp pháp nhưng không được mời tham gia thỏa thuận → văn bản có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu theo quy định tại các điều từ 123 đến 131 Bộ luật Dân sự 2015.
V. Ví dụ minh họa thực tế về hiệu lực pháp lý của văn bản thỏa thuận phân chia di sản 📘
Ví dụ:
Gia đình bà H có 3 người con A, B và C. Sau khi bà H mất, ba anh chị em lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản để sang tên căn nhà duy nhất cho người con A. Tất cả đều ký tự nguyện và văn bản được công chứng tại phòng công chứng.
-
✅ Văn bản có hiệu lực ngay khi công chứng
-
✅ A có quyền mang văn bản đi làm thủ tục sang tên căn nhà
-
✅ Sau này nếu B hoặc C khiếu nại, họ không thể yêu cầu hủy văn bản nếu đã ký tự nguyện, minh bạch
-
✅ Tuy nhiên, nếu sau này xuất hiện thêm người con nuôi hợp pháp của bà H mà không được tham gia thỏa thuận → văn bản có thể bị tuyên vô hiệu
Ví dụ này thể hiện rất rõ tầm quan trọng của việc mời đầy đủ tất cả các đồng thừa kế hợp pháp.
VI. Lưu ý quan trọng khi lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản ✅
-
Nên kiểm tra đầy đủ giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế
-
Xác minh đầy đủ số lượng người thừa kế theo pháp luật
-
Kiểm tra kỹ giấy tờ sở hữu tài sản để tránh tranh chấp
-
Bắt buộc phải tự nguyện ký kết
-
Ưu tiên thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng uy tín để đảm bảo giá trị pháp lý
Kết luận 🌟
Hiệu lực pháp lý của văn bản thỏa thuận phân chia di sản đã công chứng là nền tảng quan trọng giúp quá trình phân chia tài sản sau khi người mất qua đời diễn ra minh bạch, đúng luật và hạn chế tối đa tranh chấp. Văn bản chỉ có hiệu lực khi đáp ứng đầy đủ điều kiện pháp lý và được lập trên tinh thần tự nguyện của tất cả các đồng thừa kế. Vì vậy, người dân cần trang bị kiến thức pháp luật cơ bản, chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và tiến hành công chứng đúng quy định để bảo vệ quyền lợi của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Xem thêm: Văn bản từ chối nhận di sản bị mất bản chính phải làm sao?
>>> Xem thêm: Lệ phí công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản năm 2025.
>>> Xem thêm: Các loại hợp đồng nào bắt buộc phải công chứng tại Văn phòng công chứng Hà Nội?
>>> Xem thêm: Chứng thực chữ ký: Quy định pháp luật và hướng dẫn thực hiện đúng thủ tục
>>> Xem thêm: Chứng thực sao y bản chính: Quy định pháp lý và phạm vi áp dụng.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
