Trong quá trình công chứng thừa kế, việc một trong các người thừa kế bị mất tích khiến thủ tục bị gián đoạn là tình huống không hiếm. Vậy có thể tiếp tục công chứng khi không đủ người thừa kế không? Pháp luật quy định như thế nào trong trường hợp đặc biệt này? Bài viết sẽ phân tích đầy đủ căn cứ pháp lý, ví dụ thực tế và hướng xử lý phù hợp.
>>> Xem thêm: Công chứng văn bản thừa kế là bước bắt buộc để sang tên nhà đất thừa kế.
📚 Căn cứ pháp lý mới nhất
-
Bộ luật Dân sự 2015:
-
Điều 65: Mất tích là tình trạng cá nhân không có tin tức xác thực từ 2 năm trở lên và bị Tòa án tuyên bố mất tích.
-
Điều 589: Việc quản lý tài sản của người vắng mặt, mất tích phải có người đại diện hợp pháp.
-
-
Luật Công chứng 2024:
-
Điều 55: Văn bản thừa kế được công chứng khi có đầy đủ người thừa kế hoặc đại diện hợp pháp của họ.
-
Điều 56: Trường hợp thiếu người tham gia do mất tích hoặc mất năng lực hành vi dân sự phải có quyết định của Tòa án hoặc văn bản cử người đại diện hợp pháp.
-
📌 Người thừa kế mất tích – Có công chứng thừa kế được không?
🧩 Khi nào bị xem là mất tích theo pháp luật?
👤 Một người được xem là mất tích khi:
-
Không có tin tức gì về họ trong vòng 2 năm trở lên
-
Người thân có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố mất tích (theo Điều 68 BLDS)
⛔ Không phải cứ không liên lạc là mất tích, mà phải có phán quyết của Tòa án
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng ở đâu có dịch vụ tận nơi?
🖋️ Muốn công chứng thừa kế thì phải làm gì?
Có 2 hướng xử lý:
✅ Trường hợp 1: Đã có quyết định tuyên bố mất tích
-
Có thể tiến hành công chứng thừa kế bình thường
-
Người đại diện hợp pháp của người mất tích (thường do Tòa chỉ định hoặc người thân ủy quyền) sẽ thay mặt ký tên trong văn bản thừa kế
✅ Trường hợp 2: Chưa có quyết định mất tích
-
Không thể công chứng thừa kế vì chưa xác định được quyền và nghĩa vụ của người thừa kế
-
Phải tiến hành thủ tục tuyên bố mất tích hoặc chờ người đó trở lại
⚖️ Ví dụ thực tế minh họa
Anh T. là một trong ba người con được thừa kế tài sản là mảnh đất tại Đồng Nai. Khi cha mất, các con làm thủ tục công chứng thừa kế, nhưng không liên lạc được với anh T. suốt 3 năm.
Sau khi làm đơn yêu cầu Tòa tuyên bố anh T. mất tích, em trai anh được chỉ định là người đại diện theo pháp luật cho phần di sản của anh T.
✅ Nhờ đó, văn bản thừa kế được công chứng hợp pháp với chữ ký của người đại diện.
Không có đủ người thừa kế – Những vướng mắc thường gặp
🧷 Công chứng bị từ chối vì thiếu người tham gia
Các văn phòng công chứng thường từ chối xử lý nếu:
-
Không đủ người thừa kế ký tên
-
Không có văn bản ủy quyền, giấy xác nhận mất tích hoặc quyết định Tòa án
💡 Người vắng mặt không mất tích nhưng không hợp tác
Trong trường hợp người thừa kế biết rõ nhưng không đồng ý ký:
-
Phải làm đơn khởi kiện chia di sản theo thủ tục tố tụng dân sự
-
Công chứng viên không có quyền thay thế việc xét xử khi có tranh chấp
>>> Xem thêm: Phí chứng thực bản sao từ bản chính có được tính theo khung giá từng tỉnh không?
Lưu ý khi làm thủ tục công chứng thừa kế
🔍 Kiểm tra danh sách người thừa kế kỹ lưỡng
-
Trích lục hộ khẩu, giấy khai sinh, khai tử… để xác định đúng thành phần
-
Tránh bỏ sót hoặc xác định sai người thừa kế
📁 Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ
-
Văn bản xác nhận quyền sử dụng đất/tài sản
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản
-
Giấy tờ tùy thân của người thừa kế hoặc đại diện hợp pháp
-
Văn bản ủy quyền hoặc quyết định mất tích (nếu có)
🧠 Câu hỏi thường gặp
❓ Người mất tích có được chia thừa kế không?
✅ Có. Theo pháp luật, người mất tích vẫn có quyền thừa kế. Tuy nhiên, việc xử lý phần di sản phải thông qua đại diện hợp pháp.
❓ Nếu sau này người mất tích trở về thì sao?
📌 Nếu người mất tích trở về:
-
Có quyền yêu cầu chia lại phần di sản
-
Người đại diện hợp pháp phải hoàn trả tài sản hoặc giá trị tương đương
Kết luận
👉 Trong trường hợp người thừa kế mất tích, việc công chứng thừa kế chỉ có thể thực hiện khi có quyết định tuyên bố mất tích từ Tòa án và có người đại diện hợp pháp tham gia ký kết văn bản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp
>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Hợp đồng góp vốn bằng nhà đất: Tại sao cần phải công chứng và cách thực hiện
>>>Sổ đỏ là gì? Những thông tin cơ bản bạn không thể bỏ qua
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com