Nhiều người nghĩ rằng công chứng thừa kế xong là tài sản thuộc về mình một cách “sạch sẽ”. Nhưng nếu người để lại di sản còn nợ ngân hàng, nợ thuế hay nợ cá nhân, thì liệu di sản đã công chứng có bị phát mãi để trả nợ không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về rủi ro pháp lý liên quan đến công chứng thừa kế có nợ và cách bảo vệ quyền lợi của người thừa kế.
>>> Xem thêm: Tài sản ở tỉnh khác – làm Công chứng văn bản thừa kế tại Hà Nội có được không?
📚 Căn cứ pháp lý mới nhất
📘 Bộ luật Dân sự 2015:
-
Điều 615: “Những người thừa kế có trách nhiệm liên đới thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại.”
-
Điều 615 khoản 2: “Trong trường hợp di sản chưa được chia, thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được thực hiện từ khối di sản đó.”
-
Điều 620: Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng phải thông báo bằng văn bản trong thời hạn 6 tháng kể từ thời điểm mở thừa kế.
📘 Luật Công chứng 2024 – Điều 57:
“Công chứng viên có trách nhiệm giải thích cho người yêu cầu công chứng rõ về quyền và nghĩa vụ phát sinh từ việc thừa kế, bao gồm cả nghĩa vụ tài sản còn tồn đọng của người đã chết.”
Công chứng thừa kế không làm mất nghĩa vụ trả nợ
H3: 🧾 Nợ của người chết có thể gắn với di sản
Công chứng chỉ là thủ tục xác nhận quyền thừa kế – không làm “sạch” nợ. Khi người để lại di sản chết, nếu họ còn nghĩa vụ tài chính, thì di sản đó được dùng để trả nợ trước, phần còn lại mới được chia thừa kế.
📌 Ví dụ:
Ông A để lại 1 căn nhà trị giá 5 tỷ đồng và nợ ngân hàng 2 tỷ.
Sau khi các con công chứng văn bản thừa kế, ngân hàng có quyền yêu cầu phát mãi căn nhà để thu hồi 2 tỷ nợ.
Phần còn lại (3 tỷ) mới được chia theo văn bản thừa kế đã công chứng.
📑 Có được công chứng thừa kế khi tài sản đang bị kê biên hoặc có nợ?
📌 Trường hợp tài sản chưa bị kê biên:
-
Công chứng thừa kế vẫn được thực hiện.
-
Tuy nhiên, tài sản vẫn chịu trách nhiệm trả nợ, kể cả sau khi công chứng.
>>> Xem thêm: Tại sao nên đến văn phòng công chứng thay vì chứng thực tại phường?
📌 Trường hợp tài sản đang bị kê biên, cấm chuyển dịch:
-
Không thể công chứng thừa kế được.
-
Cần chờ xử lý nghĩa vụ nợ xong, mới được phân chia di sản.
🧠 Ví dụ thực tế minh họa
Chị N ở TP.HCM làm thủ tục công chứng thừa kế căn nhà do cha mẹ để lại.
Sau đó, cơ quan thi hành án phát hiện ông N. (cha chị) còn khoản nợ dân sự 300 triệu từ năm 2022.
👉 Căn nhà bị kê biên để phát mãi, dù đã công chứng thừa kế xong.
✅ Sau khi bán tài sản trừ nợ, phần còn lại mới chia theo di chúc/văn bản thừa kế.
⚠️ Lưu ý quan trọng khi công chứng thừa kế có nợ
📌 1. Phải kiểm tra tình trạng pháp lý của di sản
-
Có đang bị thế chấp, tranh chấp, kê biên?
-
Có bị ghi nhận nợ thuế, nợ ngân hàng hay thi hành án không?
📍 Gợi ý: Trước khi công chứng thừa kế, nên tra cứu thông tin tài sản tại Văn phòng Đăng ký đất đai, ngân hàng, cơ quan thi hành án…
>>> Xem thêm: Phí chứng thực bản sao từ bản chính cho bằng tốt nghiệp cấp 3 cần chuẩn bị bao nhiêu tiền?
📌 2. Cân nhắc từ chối nhận di sản nếu nghĩa vụ vượt quá tài sản
-
Nếu nợ nhiều hơn tài sản => người thừa kế có thể bị liên đới trả nợ bằng tài sản riêng
-
Khi đó, nên làm văn bản từ chối thừa kế trong vòng 6 tháng để tránh rủi ro pháp lý
📌 3. Cần công chứng viên tư vấn kỹ trước khi ký
-
Theo Luật Công chứng 2024, công chứng viên có trách nhiệm giải thích rõ về hậu quả pháp lý nếu di sản còn nợ
-
Hãy yêu cầu công chứng viên rà soát hồ sơ nợ, giấy tờ pháp lý liên quan
Câu hỏi thường gặp
❓ Đã sang tên sổ đỏ thừa kế rồi, có bị phát mãi không?
✅ Có. Nếu tài sản có nguồn gốc từ di sản chưa hoàn tất nghĩa vụ nợ, người nhận thừa kế phải chịu trách nhiệm trả nợ trong giới hạn giá trị di sản.
❓ Công chứng thừa kế xong có bị thi hành án cưỡng chế tài sản không?
Có thể. Công chứng không “miễn trách nhiệm tài sản”. Nếu có bản án hoặc quyết định thi hành án, tài sản được thừa kế vẫn bị kê biên.
❓ Có thể chia di sản trước rồi để lại người đại diện trả nợ không?
Không nên. Pháp luật yêu cầu người thừa kế liên đới trả nợ trong giới hạn phần được hưởng. Không thể “đùn đẩy” trách nhiệm qua phân công nội bộ.
Kết luận
Công chứng thừa kế là bước xác lập quyền tài sản hợp pháp, nhưng không loại bỏ nghĩa vụ tài chính của người để lại di sản. Trong trường hợp có nợ, tài sản được thừa kế vẫn có thể bị phát mãi, và người thừa kế phải chịu trách nhiệm trong giới hạn phần di sản nhận được.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp
>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Hợp đồng góp vốn bằng nhà đất: Tại sao cần phải công chứng và cách thực hiện
>>>Sổ đỏ là gì? Những thông tin cơ bản bạn không thể bỏ qua
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
