Việc phân chia di sản thừa kế được thực hiện thông qua văn bản công chứng nhằm đảm bảo tính pháp lý và ràng buộc giữa những người thừa kế. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều trường hợp phát sinh tranh chấp, thay đổi ý chí hoặc phát hiện văn bản có sai sót, từ đó đặt ra câu hỏi: “Có thể hủy văn bản công chứng phân chia di sản không?” Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, quy trình, trường hợp được phép hủy văn bản công chứng và ví dụ thực tế để bạn đọc hiểu rõ hơn.
>>> Xem thêm: Liệu chuyển đổi số có đang giúp Văn phòng công chứng nâng tầm tiêu chuẩn dịch vụ pháp lý?
Hủy văn bản công chứng là gì?
Hủy văn bản công chứng là việc làm cho văn bản đó không còn giá trị pháp lý, không còn hiệu lực thi hành. Việc hủy chỉ được thực hiện khi đáp ứng điều kiện theo Luật Công chứng và Bộ luật Dân sự.
📌 Căn cứ pháp lý:
-
Điều 5 Luật Công chứng 2014: Văn bản công chứng có hiệu lực kể từ ngày được công chứng viên ký và đóng dấu.
-
Điều 7 Luật Công chứng 2014: Chỉ Tòa án có thẩm quyền tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu khi có tranh chấp.
-
Điều 117 và Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015: Giao dịch dân sự vô hiệu khi không đáp ứng điều kiện về chủ thể, mục đích, nội dung, hoặc do bị lừa dối, cưỡng ép.
Có thể hủy văn bản công chứng phân chia di sản không?
Câu trả lời là: Có – nhưng không được tự ý hủy.
Trong các trường hợp có căn cứ, Tòa án là cơ quan duy nhất có quyền tuyên hủy văn bản công chứng phân chia di sản.
Các trường hợp được phép hủy văn bản công chứng phân chia di sản
1. Văn bản công chứng được lập không đúng ý chí người thừa kế 😟
-
Một người thừa kế bị ép buộc ký.
-
Bị lừa dối về quyền hưởng di sản.
-
Không được cung cấp đầy đủ thông tin tài sản.
🔹 Căn cứ pháp lý: Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015 (Giao dịch dân sự bị vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa).
>>> Xem thêm:
2. Văn bản phân chia di sản có sai sót về nội dung hoặc chủ thể ✍️
-
Một người thừa kế hợp pháp bị bỏ sót.
-
Sai thông tin nhân thân hoặc tài sản.
-
Tài sản không thuộc sở hữu của người để lại di sản.
🔹 Căn cứ: Điều 117, Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015.
3. Người ký văn bản mất năng lực hành vi dân sự 🧠
Ví dụ: Người bị bệnh mất khả năng nhận thức nhưng vẫn ký vào văn bản.
🔹 Căn cứ: Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015.
4. Công chứng viên thực hiện không đúng quy trình pháp luật 🔍
-
Không kiểm tra giấy tờ theo quy định.
-
Không xác minh các bên tham gia ký.
-
Công chứng ngoài phạm vi thẩm quyền.
🔹 Căn cứ: Điều 7 Luật Công chứng 2014.
Thủ tục yêu cầu tòa án hủy văn bản công chứng phân chia di sản
1. Chuẩn bị hồ sơ 📑
-
Đơn yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu.
-
Bản sao văn bản phân chia di sản đã công chứng.
-
Tài liệu chứng minh lý do hủy (giấy tờ bệnh, chứng cứ bị ép buộc, nhân chứng…).
>>> Xem thêm:
2. Nộp hồ sơ tại Tòa án có thẩm quyền ⚖️
-
Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có tổ chức công chứng đã lập văn bản.
-
Trường hợp có tranh chấp thừa kế → thẩm quyền theo nơi cư trú của người bị kiện.
3. Tòa án thụ lý và giải quyết
-
Tòa án điều tra, thu thập chứng cứ.
-
Triệu tập các bên.
-
Ra phán quyết: công nhận hoặc tuyên hủy văn bản công chứng.
⏳ Thời gian giải quyết: tùy từng vụ việc, thường từ 2–6 tháng hoặc lâu hơn nếu có tranh chấp phức tạp.
Ví dụ thực tế về việc hủy văn bản công chứng phân chia di sản
📘 Ví dụ:
Gia đình ông A có 3 người con: B, C và D. Sau khi ông A mất, B và C tự ý lập văn bản công chứng phân chia di sản, xác nhận chỉ có 2 người thừa kế. Con út D đang đi làm xa không biết việc này.
Khi D trở về, phát hiện mình bị bỏ sót quyền thừa kế, nên làm đơn yêu cầu:
-
Tòa án tuyên hủy văn bản công chứng.
-
Yêu cầu phân chia lại di sản theo quy định.
✅ Kết quả: Tòa án chấp nhận yêu cầu của D và tuyên hủy văn bản công chứng phân chia di sản, do thiếu người thừa kế hợp pháp.
Khi nào không thể hủy văn bản công chứng?
-
Khi tất cả người thừa kế đồng ý ký và không có tranh chấp.
-
Không có căn cứ chứng minh sai sót, gian dối.
-
Văn bản đúng quy trình, đúng thẩm quyền và đã thi hành xong.
Kết luận
Việc hủy văn bản công chứng phân chia di sản là hoàn toàn có thể, nhưng chỉ được thực hiện thông qua Tòa án và phải có căn cứ pháp lý rõ ràng. Người có quyền và lợi ích liên quan cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ và hồ sơ để bảo vệ quyền thừa kế của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Công chứng tặng cho: Các điều kiện về tài sản, chủ thể và hiệu lực pháp lý.
>>> Công chứng ủy quyền: Khung pháp lý và giá trị hiệu lực trong giao dịch dân sự hiện nay.
>>> Chữ ký công chứng di sản có cần tất cả người thừa kế ký không?
>>> Phân biệt thỏa thuận phân chia di sản và văn bản khai nhận di sản khi công chứng.
>>> Xu hướng chuyển đổi số ảnh hưởng thế nào đến hoạt động của các Văn phòng công chứng Hà Nội?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
