Thỏa thuận phân chia di sản là thủ tục quan trọng trong quá trình khai nhận và phân chia tài sản thừa kế giữa những người thừa kế hợp pháp. Việc hiểu rõ quy định về hình thức, điều kiện và giá trị pháp lý giúp tránh tranh chấp sau này. Bài viết dưới đây phân tích chi tiết quy định pháp luật hiện hành, cách thức lập văn bản, ví dụ minh họa thực tế và các lưu ý quan trọng.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng đóng vai trò gì trong giao dịch góp vốn bằng tài sản?
I. Khái niệm và căn cứ pháp lý về Thỏa thuận phân chia di sản ⚖️
1. Khái niệm chung
Thỏa thuận phân chia di sản là sự thống nhất bằng văn bản của những người thừa kế về việc phân chia tài sản do người chết để lại theo di chúc hoặc theo pháp luật.
2. Căn cứ pháp lý
Theo:
-
Bộ luật Dân sự 2015 – quy định về thừa kế, quyền và nghĩa vụ của người thừa kế.
-
Luật Công chứng 2014, Điều 57 – quy định về công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
👉 Pháp luật yêu cầu văn bản phân chia di sản có hiệu lực khi được lập hợp lệ và tuân thủ hình thức theo quy định.

II. Thỏa thuận phân chia di sản có bắt buộc công chứng không? 📜
1. Quy định pháp luật
Theo Điều 57 Luật Công chứng 2014:
-
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng nếu di sản là bất động sản, hoặc tài sản phải đăng ký quyền sở hữu.
-
Đối với tài sản không cần đăng ký (như tài sản động sản thông thường), các bên có thể tự lập văn bản và không bắt buộc phải công chứng.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ tại Hà Nội hỗ trợ người dân hoàn thiện thuế, phí theo quy định mới nhất như thế nào?
2. Tóm lại:
✅ Bắt buộc công chứng nếu di sản là:
-
Nhà đất
-
Quyền sử dụng đất
-
Ô tô, xe máy (tài sản phải đăng ký)
✅ Không bắt buộc nếu là tài sản không đăng ký quyền sở hữu (tiền mặt, vàng, đồ dùng gia đình…)
III. Khi nào phải lập văn bản Thỏa thuận phân chia di sản? 📝
1. Trường hợp có nhiều người thừa kế
Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc cần thống nhất phần của từng người.
2. Trường hợp muốn sang tên tài sản
Đối với tài sản là bất động sản, cơ quan đăng ký đất đai chỉ chấp nhận hồ sơ sang tên khi có văn bản thỏa thuận phân chia di sản được công chứng.
3. Trường hợp có tranh chấp
Nếu có tranh chấp, văn bản phải lập thành văn bản đúng quy định để làm căn cứ giải quyết tại Tòa.
IV. Hướng dẫn lập Thỏa thuận phân chia di sản chuẩn pháp luật 🧾
1. Hồ sơ cần chuẩn bị
-
Giấy chứng tử của người để lại di sản
-
Di chúc (nếu có)
-
Giấy tờ về tài sản thừa kế (sổ đỏ, đăng ký xe…)
-
CMND/CCCD, sổ hộ khẩu của người thừa kế
-
Giấy tờ chứng minh quan hệ (giấy khai sinh, đăng ký kết hôn…)
>>> Xem thêm: Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng được pháp luật quy định về hiệu lực ra sao?
2. Trình tự thực hiện
-
Kiểm tra di chúc hoặc xác định hàng thừa kế
-
Công chứng viên kiểm tra hồ sơ và nhân thân
-
Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản
-
Thực hiện thủ tục sang tên (nếu có bất động sản)
V. Ví dụ minh họa thực tế 📘
Ví dụ:
Ông A mất, để lại 1 mảnh đất 80m². Ông A có 3 người con: B, C, D. Không có di chúc.
Các con muốn phân chia như sau:
-
Anh B nhận toàn bộ đất
-
Chị C và em D đồng ý không nhận phần của mình
Vì tài sản là bất động sản, nên 3 người phải lập văn bản Thỏa thuận phân chia di sản có công chứng.
👉 Sau khi công chứng, anh B được quyền nộp hồ sơ sang tên quyền sử dụng đất đứng tên mình.
Nếu không công chứng, cơ quan đăng ký đất đai sẽ không giải quyết.

VI. Lợi ích khi công chứng Thỏa thuận phân chia di sản ✅
-
Tăng tính pháp lý và giá trị chứng cứ
-
Tránh tranh chấp sau này
-
Dễ dàng thực hiện sang tên tài sản
-
Được cố định ý chí của các bên tại thời điểm ký
VII. Một số lưu ý quan trọng khi lập Thỏa thuận phân chia di sản ⚠️
-
Tất cả người thừa kế phải có mặt ký vào văn bản (trừ trường hợp ủy quyền hợp lệ)
-
Nếu có người từ chối nhận di sản, phải lập văn bản từ chối theo quy định
-
Không được thỏa thuận trái luật hoặc vi phạm quyền của người thừa kế không phụ thuộc di chúc
-
Công chứng viên có quyền từ chối nếu hồ sơ không hợp lệ
Kết luận 🎯
Thỏa thuận phân chia di sản không phải lúc nào cũng bắt buộc công chứng. Tuy nhiên, đối với tài sản là bất động sản hoặc các tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, việc công chứng là yêu cầu bắt buộc để văn bản có giá trị pháp lý và có thể thực hiện thủ tục sang tên. Việc nắm rõ các quy định, hồ sơ và trình tự giúp người dân thực hiện đúng pháp luật và tránh rủi ro tranh chấp sau này.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Xem thêm: Trình tự ký kết hợp đồng mua bán tài sản đấu giá theo quy định mới.
>>> Xem thêm: Hủy công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.
>>> Xem thêm: Có thể đặt lịch trước với Văn phòng công chứng Hà Nội để giảm thời gian chờ không?
>>> Xem thêm: Dịch thuật lấy ngay: Quy trình xử lý nhanh và yêu cầu đảm bảo độ chính xác.
>>> Xem thêm: Công chứng văn bản chia thừa kế: Quy định pháp luật và thời gian giải quyết.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
