Công chứng văn bản từ chối nhận di sản là thủ tục pháp lý quan trọng giúp người thừa kế thể hiện ý chí không nhận phần di sản được hưởng theo quy định. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc liệu có thể công chứng văn bản từ chối nhận di sản bằng bản sao thay vì bản chính hay không. Bài viết này sẽ phân tích rõ quy định pháp luật hiện hành, căn cứ cụ thể và ví dụ minh họa thực tế để bạn hiểu đúng và thực hiện đúng quy trình.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có được chứng nhận giấy tờ liên quan đến giao dịch điện tử không?
I. Khái niệm về công chứng văn bản từ chối nhận di sản ⚖️
Công chứng văn bản từ chối nhận di sản là việc người thừa kế lập văn bản thể hiện ý chí không nhận phần di sản mà mình được hưởng, và được công chứng viên xác nhận tính hợp pháp của văn bản đó.
Theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, nhưng việc từ chối phải được lập thành văn bản và công chứng hoặc chứng thực hợp pháp.
👉 Việc công chứng nhằm đảm bảo tính xác thực, tránh tranh chấp và ràng buộc pháp lý rõ ràng giữa các bên liên quan.
II. Căn cứ pháp lý về công chứng văn bản từ chối nhận di sản 📜
Một số quy định pháp luật điều chỉnh trực tiếp đến nội dung này gồm:
-
Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015: Quyền từ chối nhận di sản.
-
Điều 59 Luật Công chứng 2014: Quy định về công chứng văn bản khai nhận, thỏa thuận phân chia di sản.
-
Điều 40 Luật Công chứng 2014: Hồ sơ yêu cầu công chứng phải có bản chính giấy tờ.
Theo đó, hồ sơ công chứng bắt buộc phải xuất trình bản chính để đối chiếu khi công chứng viên xác minh.
>>> Xem thêm: Tiêu chí nào để đánh giá một dịch vụ làm sổ đỏ uy tín và chuyên nghiệp?
III. Có được công chứng văn bản từ chối nhận di sản bằng bản sao không? ❌
Câu trả lời là không.
Pháp luật không cho phép công chứng văn bản từ chối nhận di sản bằng bản sao, bởi:
-
Điều 40 Luật Công chứng 2014 quy định rõ: Người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản chính giấy tờ liên quan đến nội dung cần công chứng để đối chiếu.
-
Bản sao chỉ có giá trị tham khảo, không thể chứng minh tính xác thực, nguồn gốc hoặc quyền sở hữu tài sản.
-
Công chứng viên chỉ được chứng nhận khi kiểm tra bản chính, đảm bảo không có giả mạo hoặc sai lệch thông tin.
👉 Vì vậy, nếu bạn chỉ nộp bản sao giấy tờ thừa kế (giấy chứng tử, sổ đỏ, CMND, hộ khẩu…), công chứng viên sẽ từ chối tiếp nhận hồ sơ.
IV. Hồ sơ và thủ tục công chứng văn bản từ chối nhận di sản 🗂️
1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Người từ chối nhận di sản cần nộp:
-
Dự thảo văn bản từ chối nhận di sản (hoặc yêu cầu công chứng viên soạn thảo).
-
Bản chính giấy chứng tử của người để lại di sản.
-
Bản chính giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD, sổ hộ khẩu).
-
Bản chính giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (sổ đỏ, đăng ký xe…).
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng Hà Nội nào uy tín và được đánh giá cao nhất?
2. Quy trình thực hiện
-
Bước 1: Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng.
-
Bước 2: Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ của giấy tờ, xác minh bản chính.
-
Bước 3: Người thừa kế ký vào văn bản từ chối nhận di sản trước mặt công chứng viên.
-
Bước 4: Công chứng viên chứng nhận, đóng dấu và trả lại bản chính cho người yêu cầu.
V. Ví dụ minh họa thực tế 📖
Ông A mất, để lại 1 căn nhà cho 2 người con là B và C.
Anh B hiện có nhà riêng, muốn từ chối nhận di sản để phần nhà đó được giao cho C.
Anh B mang hồ sơ đến văn phòng công chứng nhưng chỉ có bản sao sổ đỏ của căn nhà.
Công chứng viên từ chối tiếp nhận, yêu cầu bản chính sổ đỏ để đối chiếu.
Sau khi cung cấp đầy đủ bản chính, văn bản được công chứng hợp lệ.
👉 Trường hợp này minh chứng rõ: chỉ có bản chính mới được chấp nhận trong thủ tục công chứng văn bản từ chối nhận di sản.
VI. Một số lưu ý khi công chứng văn bản từ chối nhận di sản 💡
-
Việc từ chối phải được lập trước khi phân chia di sản.
-
Người từ chối không được nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản với người khác.
-
Sau khi công chứng, văn bản không thể rút lại hoặc thay đổi ý chí.
-
Có thể thực hiện công chứng tại bất kỳ tổ chức hành nghề công chứng nào trong phạm vi tỉnh, thành phố nơi có di sản.
>>> Xem thêm: Các quy định mới nhất về công chứng hợp đồng mua bán xe năm 2025.
>>> Xem thêm: Mẫu đơn khiếu nại tranh chấp đất đai: Hướng dẫn viết đúng đủ.
Kết luận ✅
Tóm lại, công chứng văn bản từ chối nhận di sản bằng bản sao là không hợp pháp. Người yêu cầu công chứng phải nộp bản chính giấy tờ để công chứng viên đối chiếu, xác minh và chứng nhận. Việc hiểu rõ quy định này giúp người dân tránh mất thời gian, hồ sơ bị trả lại và đảm bảo hiệu lực pháp lý cho văn bản.
👉 Khi thực hiện, hãy chuẩn bị đầy đủ bản chính các giấy tờ liên quan, đồng thời nhờ công chứng viên hướng dẫn cụ thể để thủ tục diễn ra nhanh chóng và đúng luật.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
