Trong các vụ việc liên quan đến thừa kế tiền gửi ngân hàng, việc xác định thời điểm chết thừa kế đóng vai trò then chốt. Đây là căn cứ để xác định mở thừa kế, xác định hàng thừa kế, cũng như tính thời hiệu khởi kiện. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết cơ sở pháp lý, thủ tục xác định, cùng ví dụ thực tế để người dân dễ hình dung.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm thời gian khi đến văn phòng công chứng.
1. Thời điểm chết thừa kế theo Bộ luật Dân sự 2015
Theo Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015, thời điểm mở thừa kế chính là thời điểm người để lại di sản chết. Điều này có nghĩa:
-
Thời điểm chết là căn cứ xác định ai là người thừa kế hợp pháp (chỉ những người còn sống tại thời điểm đó hoặc thai nhi đã thành thai mới được hưởng).
-
Tài sản được để lại, bao gồm tiền gửi tiết kiệm, tài khoản ngân hàng, được xác định tại thời điểm người chết.
Ngoài ra, trong trường hợp Tòa án tuyên bố một người đã chết, thì thời điểm mở thừa kế được tính theo ngày Tòa án xác định trong quyết định tuyên bố chết.
2. Ý nghĩa pháp lý của thời điểm chết thừa kế
Việc xác định thời điểm chết thừa kế có nhiều ý nghĩa quan trọng:
-
Xác định người thừa kế: Chỉ những người còn sống tại thời điểm mở thừa kế mới có quyền.
-
Xác định phạm vi di sản: Số dư trong tài khoản ngân hàng được tính đến thời điểm đó, không tính giao dịch phát sinh sau.
-
Xác định thời hiệu khởi kiện: Theo Điều 623 BLDS 2015, thời hiệu khởi kiện về thừa kế là 10 năm kể từ ngày mở thừa kế.
>>> Xem thêm: Thủ tục sang tên đất chưa bao giờ dễ với Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Thời điểm chết thừa kế và việc phân chia tiền gửi ngân hàng
Trong thực tế, việc xác định thời điểm chết quyết định trực tiếp đến việc rút tiền tại ngân hàng:
-
Ngân hàng chỉ giải quyết khi có giấy chứng tử hoặc quyết định tuyên bố chết của Tòa án.
-
Nếu có nhiều người thừa kế, họ phải chứng minh quan hệ và tình trạng còn sống tại thời điểm mở thừa kế.
-
Nếu người thừa kế qua đời sau thời điểm mở thừa kế, thì phần di sản đó sẽ trở thành tài sản thừa kế tiếp theo cho những người thuộc hàng thừa kế của họ.
4. Căn cứ pháp lý liên quan đến xác định thời điểm chết thừa kế
Một số điều khoản quan trọng:
-
Điều 33 Luật Hộ tịch 2014: Giấy chứng tử là giấy tờ pháp lý để xác định thời điểm và địa điểm chết.
-
Điều 71 BLDS 2015: Trường hợp mất tích, sau 3 năm không có tin tức, Tòa án có thể tuyên bố chết và xác định thời điểm chết.
-
Điều 612 BLDS 2015: Tiền gửi ngân hàng là di sản.
-
Điều 650, 651 BLDS 2015: Quy định về thừa kế theo pháp luật khi không có di chúc.
>>> Xem thêm: Những trường hợp ngân hàng từ chối giải quyết Thừa kế sổ tiết kiệm.
5. Ví dụ minh họa thực tế về thời điểm chết thừa kế
Ông A có 2 tỷ đồng gửi tiết kiệm. Ông qua đời ngày 10/01/2024, để lại vợ và hai con.
-
Tại thời điểm này, vợ và hai con là những người còn sống, thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo Điều 651 BLDS 2015.
-
Số dư 2 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm tại thời điểm 10/01/2024 là di sản để chia.
-
Nếu một người con của ông A qua đời ngày 15/01/2024, tức sau thời điểm mở thừa kế, thì phần thừa kế mà người con được hưởng sẽ chuyển tiếp sang cho con cái hoặc vợ/chồng của người đó.
Trường hợp khác: Nếu ông A mất tích nhiều năm, đến năm 2024 Tòa án tuyên bố chết với thời điểm xác định là ngày 01/01/2020, thì thời hiệu khởi kiện chia thừa kế sẽ tính từ ngày 01/01/2020.
>>> Xem thêm: Lý do nên chọn Công chứng ngoài trụ sở ngay hôm nay.
Kết luận
Xác định thời điểm chết thừa kế là yếu tố pháp lý quan trọng khi chia tiền gửi ngân hàng. Nó không chỉ quyết định phạm vi di sản, người được hưởng mà còn ảnh hưởng đến thời hiệu khởi kiện. Do đó, khi tiến hành thủ tục thừa kế, gia đình cần chuẩn bị giấy tờ chứng tử, văn bản pháp lý liên quan, và trong trường hợp phức tạp, có thể yêu cầu Tòa án giải quyết để đảm bảo quyền lợi chính đáng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Bệnh tâm thần và quy định pháp luật về hợp đồng ở nhờ nhà ở
>>> Hợp đồng thế chấp nhà ở nhờ: Lưu ý khi sang tên sổ đỏ
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
