Trong thực tế, nhiều gia đình, bạn bè hoặc cá nhân thường cho người dưới 18 tuổi ở nhờ để học tập, làm việc hoặc sinh hoạt. Tuy nhiên, việc này tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu không tuân thủ quy định về giám hộ, năng lực hành vi dân sự và trách nhiệm quản lý. Bài viết dưới đây sẽ phân tích các quy định pháp luật liên quan đến trường hợp người dưới 18 tuổi ở nhờ, từ đó giúp bạn hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của các bên.
>>> Xem thêm: Có bắt buộc công chứng hợp đồng hợp tác khai thác du lịch tại văn phòng công chứng?
1. Người dưới 18 tuổi và năng lực hành vi dân sự
📌 Theo Điều 21 và Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015:
-
Người chưa đủ 6 tuổi: Mọi giao dịch dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
-
Người từ đủ 6 tuổi đến dưới 15 tuổi: Giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
-
Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi: Có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ trường hợp pháp luật quy định phải có sự đồng ý của người đại diện.
👉 Như vậy, khi cho người dưới 18 tuổi ở nhờ, cần xác định rõ độ tuổi để xem xét họ có thể tự ký kết thỏa thuận hay cần sự đồng ý của người giám hộ.
Ví dụ thực tế: Một học sinh 14 tuổi từ quê lên Hà Nội học thêm và ở nhờ nhà người họ hàng. Do em chưa đủ 15 tuổi, nếu xảy ra tranh chấp (như làm hỏng tài sản), trách nhiệm pháp lý phải do cha mẹ hoặc người giám hộ của em đứng ra giải quyết.
2. Rủi ro pháp lý khi cho người dưới 18 tuổi ở nhờ
2.1. Trách nhiệm về tài sản
⚖️ Nếu người dưới 18 tuổi gây thiệt hại cho tài sản của chủ nhà hoặc người khác, trách nhiệm bồi thường sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và khả năng nhận thức.
-
Người dưới 15 tuổi: Cha mẹ hoặc người giám hộ phải bồi thường.
-
Người từ 15 đến dưới 18 tuổi: Tự bồi thường bằng tài sản của mình, nếu không đủ thì cha mẹ hoặc người giám hộ phải bồi thường phần còn thiếu (Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015).
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng chuyển nhượng nhà đất được thực hiện ra sao?
Ví dụ: Một em học sinh 17 tuổi ở nhờ vô tình làm hỏng xe máy của chủ nhà. Em phải bồi thường bằng tài sản riêng (nếu có), phần còn thiếu do cha mẹ em bù vào.
2.2. Trách nhiệm về hành vi vi phạm pháp luật
🚨 Nếu người dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật (trộm cắp, gây rối…), trách nhiệm hình sự sẽ căn cứ vào độ tuổi:
-
Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi: Chỉ chịu trách nhiệm hình sự với tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
-
Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi: Chịu trách nhiệm hình sự như người trưởng thành nhưng được áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt (theo Bộ luật Hình sự 2015).
Điều này khiến chủ nhà có thể gặp rắc rối nếu không giám sát chặt chẽ.
2.3. Trách nhiệm quản lý, giám hộ
👥 Khi nhận cho người dưới 18 tuổi ở nhờ, chủ nhà có thể bị coi là người trực tiếp chăm sóc, giám sát. Nếu để xảy ra tai nạn, thương tích, cơ quan chức năng có thể xem xét trách nhiệm liên đới.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ thực hiện theo quy trình pháp luật nào hiện nay?
Ví dụ: Một bé 12 tuổi ở nhờ nhà bạn, trong lúc chơi bị ngã gãy tay. Cha mẹ bé có thể cho rằng chủ nhà thiếu trách nhiệm trong việc trông nom và yêu cầu bồi thường.
3. Yêu cầu về giám hộ khi cho người dưới 18 tuổi ở nhờ
📖 Căn cứ theo Điều 46 và Điều 47 Bộ luật Dân sự 2015, giám hộ được chia thành:
-
Giám hộ đương nhiên (cha mẹ, ông bà…)
-
Giám hộ cử hoặc chỉ định
Khi người dưới 18 tuổi ở nhờ:
-
Nếu dưới 15 tuổi: Cần có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ.
-
Nếu từ 15 đến dưới 18 tuổi: Có thể tự thỏa thuận nhưng chủ nhà vẫn nên yêu cầu xác nhận của cha mẹ để tránh tranh chấp.
👉 Đây là yêu cầu quan trọng để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, đồng thời tránh tình trạng tẩu tán trách nhiệm khi xảy ra sự cố.
4. Giải pháp hạn chế rủi ro khi cho người dưới 18 tuổi ở nhờ
✅ Lập văn bản thỏa thuận rõ ràng giữa chủ nhà và cha mẹ/người giám hộ về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm.
✅ Xác minh thông tin cá nhân và tình trạng pháp lý của người ở nhờ.
✅ Thỏa thuận trước về bồi thường thiệt hại (nếu có).
✅ Giám sát hợp lý, đặc biệt với trẻ dưới 15 tuổi.
Ví dụ minh họa: Khi cho học sinh cấp 2 ở nhờ để học thêm, chủ nhà nên yêu cầu phụ huynh lập văn bản xác nhận và cam kết chịu trách nhiệm nếu xảy ra rủi ro. Điều này sẽ bảo vệ cả quyền lợi của học sinh lẫn chủ nhà.
>>> Xem thêm: Hóa đơn điện nước trong hợp đồng ở nhờ: Giải quyết tranh chấp thế nào?
>>> Xem thêm: Kiểm tra quy hoạch đất bằng flycam: Có hợp pháp không?
Kết luận
Việc cho người dưới 18 tuổi ở nhờ là điều thường gặp trong xã hội, mang tính nhân văn nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý. Để hạn chế tranh chấp, cần tuân thủ đúng quy định về giám hộ, lập thỏa thuận rõ ràng và có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người đại diện hợp pháp. Chủ nhà không chỉ thực hiện nghĩa vụ xã hội mà còn tự bảo vệ mình trước pháp luật.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
