Trong nhiều tranh chấp về hợp đồng vay tiền, đặc biệt giữa người thân, bạn bè hoặc đối tác quen biết, việc khởi kiện ra Tòa án ngay lập tức không phải lúc nào cũng là phương án tối ưu. Hòa giải tranh chấp vay có thể là giải pháp tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời duy trì được mối quan hệ giữa các bên. Vậy việc gửi đơn yêu cầu hòa giải có bắt buộc không? Khi nào nên tiến hành và cần lưu ý những gì? Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ căn cứ pháp lý và hướng dẫn xử lý tình huống thực tế.
>>> Xem thêm: Bạn có thể bị mất tiền oan nếu không biết cách lập Hợp đồng vay tiền đúng cách.
1. Hòa giải tranh chấp vay có bắt buộc không?
Theo Điều 202 Luật Tố tụng dân sự 2015, hòa giải là thủ tục khuyến khích, không bắt buộc đối với đa số tranh chấp dân sự. Tuy nhiên, có một số loại tranh chấp phải qua hòa giải tại cơ sở trước khi khởi kiện ra Tòa án, ví dụ như: tranh chấp đất đai theo Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP.
Đối với tranh chấp hợp đồng vay tiền, không bắt buộc phải hòa giải trước, nhưng việc thực hiện hòa giải có thể mang lại nhiều lợi ích pháp lý và thực tiễn:
-
Tăng cơ hội đạt được thỏa thuận, tiết kiệm thời gian
-
Làm căn cứ chứng minh thiện chí của người khởi kiện
-
Giúp Tòa án xem xét nhanh hơn khi giải quyết vụ án
2. Lợi ích khi thực hiện hòa giải tranh chấp vay
2.1 Tiết kiệm chi phí, giữ quan hệ
Trong nhiều trường hợp, mâu thuẫn không xuất phát từ ý định xấu mà do hiểu nhầm hoặc khó khăn tài chính tạm thời. Hòa giải giúp các bên hiểu nhau hơn, giữ được danh dự và quan hệ cá nhân.
>>> Xem thêm: Di sản thừa kế và văn bản thỏa thuận tài sản riêng: Định đoạt tài sản theo ý muốn.
2.2 Tăng khả năng thi hành thỏa thuận
Nếu hai bên đạt được biên bản hòa giải thành công, văn bản này có giá trị pháp lý ràng buộc. Nếu bên vay không thực hiện, người cho vay có thể yêu cầu thi hành theo quy định của pháp luật.
2.3 Làm chứng cứ trong tố tụng
Khi việc hòa giải không thành, đơn hòa giải và các tài liệu trao đổi có thể được sử dụng làm chứng cứ khi khởi kiện, thể hiện thiện chí giải quyết tranh chấp.
3. Các hình thức hòa giải tranh chấp vay phổ biến
3.1 Hòa giải tại UBND cấp xã
Theo Điều 86 Luật Hòa giải cơ sở 2013, UBND cấp xã có thể cử hòa giải viên hoặc tổ hòa giải đứng ra hỗ trợ các bên. Biên bản hòa giải tại cơ sở nếu thành công sẽ có hiệu lực pháp lý.
>>> Xem thêm: Phòng công chứng có quyền từ chối công chứng văn bản không hợp lệ không?
3.2 Hòa giải thông qua văn phòng luật sư hoặc công chứng
Nhiều văn phòng luật sư, công chứng có thể hỗ trợ soạn biên bản hòa giải, thỏa thuận trả nợ hoặc cam kết thời gian thanh toán, tạo điều kiện cho đôi bên thống nhất bằng văn bản có chữ ký và công nhận.
3.3 Tự hòa giải bằng văn bản cam kết
Người cho vay và người vay có thể tự lập biên bản làm rõ số tiền nợ, thời hạn trả, mức lãi (nếu có) và kế hoạch thanh toán. Biên bản này nên có chữ ký, xác nhận của người làm chứng hoặc công chứng để tăng giá trị chứng cứ.
>>> Xem thêm: Có thể công chứng hợp đồng góp vốn tại văn phòng công chứng không?
4. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Bà M cho ông T vay 200 triệu đồng, có giấy vay tay. Đến hạn trả, ông T chậm thanh toán vì khó khăn. Bà M nộp đơn yêu cầu hòa giải tại UBND phường. Qua hai lần hòa giải, ông T đồng ý trả dần theo đợt, có lập biên bản cam kết và đã thanh toán đúng hạn. Không cần khởi kiện, tranh chấp được giải quyết ổn thỏa.
Trường hợp 2: Anh H cho bạn vay 500 triệu đồng, sau đó người vay phủ nhận hoàn toàn khoản nợ. Anh H thực hiện hòa giải nhưng không thành, có đầy đủ giấy vay, tin nhắn và biên bản hòa giải không thành làm chứng cứ. Khi đưa ra Tòa, vụ án được thụ lý nhanh chóng và anh H được tuyên thắng kiện.
5. Cách gửi đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp vay
-
Gửi đơn đến UBND xã, phường nơi cư trú của bên vay
-
Trình bày rõ lý do, nội dung vay, bằng chứng kèm theo
-
Đề xuất phương án hòa giải cụ thể, thời gian trả nợ
-
Có thể đính kèm giấy vay, sao kê tài khoản, nội dung tin nhắn để hỗ trợ xác minh
>>> Xem thêm: Viết giấy vay tiền sao cho đúng? – Tránh rủi ro kiện tụng
Kết luận
Mặc dù không bắt buộc trong mọi trường hợp, hòa giải tranh chấp vay là giải pháp nên cân nhắc trước khi khởi kiện. Việc hòa giải không chỉ giúp giảm chi phí, thời gian mà còn thể hiện thiện chí pháp lý của người cho vay, tạo điều kiện thuận lợi nếu sau này phải đưa ra Tòa án. Cẩn trọng và chủ động trong từng bước xử lý sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả và hợp pháp.
Nếu bạn cần hỗ trợ soạn đơn, lập biên bản hòa giải hoặc tư vấn pháp lý trước khi khởi kiện, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 để được hướng dẫn cụ thể và chuyên nghiệp.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
